Toen ik bijna 14 jaar geleden op de dialyse begon te werken, hadden we alleen maar een klein kussentje, een Jantje, voor de patiënten. Er waren alleen maar dialysestoelen aanwezig. Er waren acht dialysestations op de zaal. Er was veel aandacht voor de patiënten. Een dialyseverpleegkundige sloot 2 patiënten per shift aan.

Als ik nu kijk naar de dialysezorg dan is er heel veel veranderd. Enerzijds sluiten de dialyseverpleegkundigen nu meestal 3 patiënten per shift aan, dus de aandacht voor de patiënt is minder geworden. Anderzijds hebben de patiënten nu de keuze voor een dialysestoel of een bed maar ook de keuze om bijna letterlijk in de watten gelegd te worden met behulp van kussens. Toen het grote kussen geïntroduceerd werd bij één patiënt, ging de sneeuwbal rollen. Op dit moment is er per bed twee grote en een klein kussen standaard aanwezig en voor de dialysestoel een groot en een klein kussen. En nog zijn er patiënten bij die meer kussens nodig hebben.

Hoe is deze groei tot stand gekomen vraag ik mij af. Natuurlijk is de zorgintensiteit enorm toegenomen en zal naar verwachting nog meer toenemen, gezien het feit dat we allemaal ouder worden en meerdere ziektes, handicaps onder de leden krijgen, maar ook langer zijn gaan dialyseren. Naar mijn beste weten geloof ik ook dat het aanbod de vraag stuurt. We willen natuurlijk een optimale zorg leveren en daar horen hulpmiddelen bij, maar is dat ook altijd nodig! Dit is een dilemma in de zorg. Wat er mogelijk is willen we ook hebben is het motto. Wat de buurman heeft dat wil ik ook.

De patiënt is een stuk mondiger geworden omdat  men steeds meer in een andere tijd is opgegroeid en opgevoed. Ik heb meegemaakt dat een patiënt verlangt, nee zelfs eist dat hij of zij op een bed gedialyseerd wordt. De planning van de patiënten wordt enorm geproblematiseerd hierdoor, want er zijn zoveel voorkeuren, c.q. eisen, dat de planning enorm veel tijd eist om iedere patiënt zijn voorkeur in te willigen. Ja, we leven in een heel andere tijd, maar is het niet dat door ons eigen betuttelinggedrag, wij het voor onszelf enorm moeilijk maken.

We leven in een tijd van luxe en ikke, ikke en de rest kan stikken! Toch ben ik blij dat we deze luxe zorg kunnen leveren, alhoewel het voor de dialysepatiënt al lang niet meer als luxe wordt ervaren. Het is een gemeengoed geworden. Door de marktwerking en de patiënteninbreng en tevredenheidsonderzoeken  wordt een dialyseafdeling getriggerd om alle wensen van de patiënten te gaan honoreren. Vraag is of dit altijd zo moet blijven doorgaan? De brutaalste patiënt heeft de halve wereld, terwijl de onmondige patiënt zit te verkommeren. Hoe gaan wij, als dialyseverpleegkundigen, daar mee om? Welke afwegingen maken wij? Moeten wij die afwegingen wel maken?

Wat is echt nodig en wat is overbodige zorg?  Het kussendilemma is slechts een voorbeeld. Willen we betuttelen of de patiënt stimuleren in zijn zelfredzaamheid? Deze hoofdbrekens wil ik graag met u delen. Ik zie uit naar uw reacties….

Cor de Leeuw is dialyseverpleegkundige en actief in de politiek. Elke 14 dagen schrijft ze op persoonlijke titel over een aan dialyse verwant en/of maatschappelijk onderwerp dat haar na aan het hart ligt.

De World Transplant Games in Málaga zitten er op. En wat een belevenis vond ik het! En wat heb ik het naar mijn zin gehad! Zoveel mag hopelijk duidelijk zijn uit mijn vorige blogs over mijn deelname aan de WTG.

Deze laatste blog over de WTG schrijf ik dan ook achter m’n eigen PC terug in Nederland. Met een hoofd vol herinneringen die – wanneer er weer eentje opkomt – een glimlach op mijn gezicht brengen. Ook mijn herinneringen aan de slotceremonie en het slotgala, dat hadden jullie nog tegoed.

Lees meer »