Voor veel nierpatiënten is de levensverwachting met een nieuwe nier hoger dan wanneer zij blijven dialyseren. Uiteraard geldt dat ook voor patiënten met obesitas, maar hen wordt een transplantatie vaak geweigerd. Een van de redenen is het verhoogde risico op complicaties. Dit blijkt vooral op te gaan bij complexe transplantaties van nieren met meerdere slagaders.

Een niertransplantatie is een zware ingreep. Een behandelend nefroloog stelt vast of iemand een transplantatie aankan en verwijst vervolgens door naar een transplantatiecentrum in een academisch ziekenhuis. Veel centra weigeren echter nierpatiënten met obesitas. Hun conditie is vaak te slecht voor de operatie en het risico op afstoting van de nier is vergroot, evenals de kans op andere complicaties.

Grotere kans op afstoting
Britse onderzoekers hebben de transplantatie van nieren bij obese patiënten onderzocht. De gegevens van 1095 patiënten uit één kliniek – tussen januari 2004 en juli 2013 – werden vergeleken. Van hen had 24,2% obesitas. In totaal had 25.1% van de getransplanteerde nieren meerdere slagaders. Een complexe transplantatie bij obese patiënten werd dus regelmatig uitgevoerd. Het onderzoek wijst uit dat obese nierpatiënten inderdaad een significant hogere kans lopen op afstoting van het transplantaat, binnen één jaar. Deze verhoogde kans op afstoting gaat vooral op bij complexe transplantaties van nieren met meerdere slagaders. Bij een “normale” niertransplantatie zijn de vooruitzichten beter.

Obesitas en toewijzen van donororganen
Overgewicht en obesitas (een BMI hoger dan 30) is voor niemand gezond, maar voor nierpatiënten kunnen de gevolgen dus verregaand zijn. Ziekenhuizen kunnen hiermee rekening houden bij het toewijzen van donororganen.

Tip voor nierpatiënten met obesitas
Ben jij nierpatiënt en heb je obesitas? Soms levert tien kilogram gewichtsverlies al zoveel voordelen op, dat een transplantatie toch mogelijk is. Overleg met de behandelend nefroloog wat in jouw situatie noodzakelijk is.

De richtlijncommissie van de Nederlandse Federatie voor Nefrologie (NFN) heeft een advies opgesteld voor de behandeilng met medicijnen van nier(transplantatie)patiënten tijdens de coronacrisis. De titel van het advies is 'Starten en aanpassen van immuunsuppressie voor nefrologische aandoeningen tijdens SARS-CoV2-epidemie'. 

Eerder werd al bekend dat niertransplantaties worden uitgesteld omdat behandeling met afweeronderdrukkende medicijnen patiënten kwetsbaarder maakt voor ernstig verloop van een infectie met covid-19. Maar patiënten die al getransplanteerd zijn, kunnen niet zomaar met die behandeling stoppen. Daarnaast zijn er auto-immuun nierziekten waartegen immunosuppressiva gegeven worden, soms langdurig, soms acuut bij een opvlamming van de ziekte.

Uitgangspunt bij niertransplantatiepatiënten is dat aanpassing van immuunsuppressie in regionale centra alleen plaats zal vinden in nauw overleg met het transplantatiecentrum waarmee samengewerkt wordt. Daarnaast raadt de NFN behandelaars aan om regelmatig de nieuwste versie van het advies te bekijken: deze situatie is nog zo nieuw dat de inzichten nog kunnen veranderen.

Een van de belangrijkste adviezen voor behandelaars: overleg altijd met anderen over eventuele wijzigingen van de medicatie van je patiënt - er zijn tenslotte geen situaties 'volgens het boekje'. Dat geldt nog sterker voor patiënten: nooit op eigen houtje de medicatie veranderen.

Lees meer »