Een te hoog kaliumgehalte van het bloed is een veelvoorkomend probleem bij dialysepatiënten en is in ernstige gevallen levensbedreigend. Volgens Zwitserse onderzoekers kan een stof die onder andere in drop voorkomt, het kalium verlagen. Dat lijkt niet gepaard te gaan met een verhoging van het natriumgehalte, vocht vasthouden en een hogere bloeddruk.

Een te hoog kaliumgehalte van het bloed kan levensbedreigend zijn, omdat kalium de spieren beïnvloedt. Zeer hoge waarden kunnen zelfs een hartstilstand veroorzaken. Dialysepatiënten kunnen het kalium dat zij met de voeding binnenkrijgen niet meer zelf uitscheiden en lopen daardoor een reëel risico op een te hoog kaliumgehalte tussen twee dialysesessies in.

De stof glycyrrhetinezuur remt een enzym, waardoor de omzetting van cortisol in cortison wordt geremd. De mineralocorticoïde werking van cortisol, een bijnierschorshormoon, veroorzaakt een daling van de kaliumconcentratie in het bloed. Daarom veronderstelden Zwitserse onderzoekers dat het toevoegen van glycyrrhetinezuur aan de voeding van hemodialysepatiënten, misschien het kaliumgehalte van hun bloed zou kunnen verlagen.

Tijdens een studie die een half jaar duurde, gaven ze tien patiënten koekjes en brood met daarin glycyrrhetinezuur of een placebo. Bij alle patiënten steeg de verhouding van cortisol en cortison wanneer ze de stof in hun voeding kregen. Bij negen van hen ging dat ook gepaard met een blijvende daling van het kaliumgehalte van hun bloed. In de periode dat de patiënten een placebo kregen, steeg het kalium ruim twee keer zo vaak tot te hoge waarden, als in de periode waarin de werkzame stof in de voeding verwerkt werd. De frequentie van ernstige hyperkaliëmie daalde zelfs van 9 procent tot 0,6 procent.

De onderzoekers vonden geen aanwijzingen dat de patiënten door het glycyrrhetinezuur meer natrium vasthielden. Van overmatig dropgebruik is wel bekend dat het glycyrrhetinezuur kan leiden tot een te laag kalium, verhoging van het natriumgehalte van het bloed en vocht vasthouden. En daardoor een verhoogde bloeddruk.

Dat een gezonde leefstijl (gezonde voeding, voldoende beweging, slaap en ontspanning, stoppen met roken en alcohol matigen) belangrijk is, weten we al een tijd. Maar juist nu, tijdens deze COVID pandemie, is een gezonde leefstijl belangrijker dan ooit. De boodschap is 'Zorg goed voor jezelf. Gezond leven houdt je weerstand op peil. Je wordt minder snel ziek en bent beter beschermd tegen ziekmakende bacteriën en virussen, zoals het coronavirus. En als je toch ziek wordt, herstel je meestal sneller.' Tal van wetenschappelijke onderzoeken laten dit ook zien.

Voor wie zelf dit jaar ook een start wil maken met een gezondere leefstijl start Beterschappen met een leefstijlprogramma, de gecombineerde leefstijlinterventie (GLI). Speciaal voor nierpatiënten met een redelijke nierfunctie (30% of hoger) die een te hoog gewicht hebben (BMI van 25 of hoger) en graag willen afvallen. Het programma duurt twee jaar en je krijgt gedurende het gehele programma advies en begeleiding bij het aanleren van een gezonde leefstijl. Onder intensieve begeleiding van leefstijlcoach-diëtist Femke en fysiotherapeut Marieke werk je aan je gezondheid.

Lees meer »